пецца
Belarusian
Etymology
From пе́ць (pjécʹ) + -ся (-sja), from Old Ruthenian пѣти (pěti)[1] and сѧ (sja).[2] Cognate with Russian пе́ться (pétʹsja).
Pronunciation
- IPA(key): [ˈpʲet͡sːa]
- Rhymes: -et͡sːa
- Hyphenation: пе‧цца, пец‧ца
Verb
пе́цца • (pjécca) impf
- (impersonal) to feel like singing, to be able to sing
- Спявай, калі пяецца.
- Spjavaj, kali pjajecca.
- Sing, when you feel like it.
- Synonym: спява́цца (spjavácca)
- 1973, Пімен Панчанка, “Лясы і рэкі”, in Збор твораў: У 4-х т., volume 3, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1982:
- Леглі плямы мазуту і нафты, / Бруд сцякае з усіх бакоў. / Як там птушкам пяецца? / Не надта.
- Ljehli pljamy mazutu i nafty, / Brud scjakaje z usix baków. / Jak tam ptuškam pjajecca? / Nje nadta.
- The spots of mazut and petroleum laid, / The impurity is trickling down from all the sides. / How can birds sing there? / Not very well.
- 2015, Марыя Кобец, “…Запаволіцца сэрца стук...”, in Літаратура і мастацтва, number 38 (4838), →ISSN, page 4:
- Ці ж пяецца табе, пра што?
- Ci ž pjajecca tabje, pra što?
- Do you feel like signing, about what?
- 2020, Марыя Шакун, “Матуліна святло”, in Алеся, number 7/2020, →ISSN, page 27:
- Бо толькі дома мне пяецца, / У краі маім любым.
- Bo tólʹki dóma mnje pjajecca, / U krai maim ljubym.
- Because I feel like signing only at home, / In my native land.
- to be sung
- Synonym: спява́цца (spjavácca)
- 1938, Іван Мележ, “Радзіме”, in Збор твораў. У 10-ці т., volume 9, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1984:
- Ты пачуй — у песнях тых пяецца, / Што ў палях, у морах і ў баю / Для цябе, адданыя ўсім сэрцам, / Маладосць гартуем мы сваю.
- Ty pačuj — u pjesnjax tyx pjajecca, / Što w paljax, u mórax i w baju / Dlja cjabje, addanyja wsim sercam, / Maladóscʹ hartujem my svaju.
- Listen: it is sung in these songs, / That in fields, seas and in battle, / For you, devoted with all our hearts, / We fortify our youth.
- 1965–1972, Пятрусь Броўка, “Добра ўсюды нарадзіцца...”, in Збор твораў: У 9 т., volume 4, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1989:
- А працяжная песня, што ад сэрца пяецца...
- A pracjažnaja pjesnja, što ad serca pjajecca...
- And a drawn-out song, sung from one’s heart...
- 1976, Максім Танк, “Непадсудная”, in Прайсці праз вернасць : вершы і паэмы, Minsk: Мастацкая літаратура, published 1979:
- Я на яе хацеў у суд падаць [...] за сваё, / Як пелася ў старых рамансах, / Разбітае сэрца.
- Ja na jaje xacjew u sud padacʹ [...] za svajó, / Jak pjelasja w staryx ramansax, / Razbitaje serca.
- I wanted to sue her [...] for my, / As it was sung in old romance songs, / Broken heart.
Conjugation
Conjugation of пе́цца (class 12b, imperfective, reflexive)
| imperfective aspect | ||
|---|---|---|
| infinitive | пе́цца pjécca | |
| participles | present tense | past tense |
| active | — | — |
| passive | — | — |
| adverbial | — | пе́ўшыся pjéwšysja |
| present tense | future tense | |
| 1st singular я |
— | — |
| 2nd singular ты |
— | — |
| 3rd singular ён / яна́ / яно́ |
пяе́цца pjajécca |
бу́дзе пе́цца búdzje pjécca |
| 1st plural мы |
— | — |
| 2nd plural вы |
— | — |
| 3rd plural яны́ |
пяю́цца pjajúcca |
бу́дуць пе́цца búducʹ pjécca |
| imperative | singular | plural |
| second-person | — | — |
| past tense | singular | plural мы / вы / яны́ |
| masculine я / ты / ён |
пе́ўся pjéwsja |
пе́ліся pjélisja |
| feminine я / ты / яна́ |
пе́лася pjélasja | |
| neuter яно́ |
пе́лася pjélasja | |
References
- ^ Bulyka, A. M., editor (2005), “пети”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 24 (паприца – побужоный), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 272
- ^ Bulyka, A. M., editor (2013), “ся I”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 33 (струна – треснутися), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 156
Further reading
- “пецца” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org
- "пецца" in Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984) at Verbum