Chagatai
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *eke (“elder sister”). Cognate with Kazakh әже (äje, “grandmother”), Turkmen eje (“mother, aunt, elder sister”), Chuvash акка (akka), Kyrgyz эже (eje, “elder sister, aunt”), Southern Altai эје (eǰe, “elder sister”), Ottoman Turkish اجی (eci, “elder sister, grandmother”), Karachay-Balkar эгеч (egeç, “sister”). Compare also Mongolian ээж (eež, “mother”), Buryat эжы (ežy, “mother”), Kalmyk ээҗ (eej, “mother, paternal grandmother”).
Noun
اچه (äčä, ača)
- mother
- Synonym: انا (ana)
- old woman
- Synonym: ماما (mama)
Declension
Declension of اچه (äčä)
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچه äčä
|
اچهلار äčälär
|
| genitive
|
اچهنینک äčäniŋ
|
اچهلارنینک äčälärniŋ
|
| definite accusative
|
اچهنی äčäni
|
اچهلارنی äčälärni
|
| dative
|
اچهغە äčägä
|
اچهلارغە äčälärgä
|
| ablative
|
اچهدین äčädin
|
اچهلاردین äčälärdin
|
| locative
|
اچهدە äčädä
|
اچهلاردە äčälärdä
|
possessive forms
| first person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهم äčäm
|
اچهلاریم äčälärim
|
| genitive
|
اچهمنینک äčämniŋ
|
اچهلاریمنینک äčälärimniŋ
|
| definite accusative
|
اچهمنی äčämni
|
اچهلاریمنی äčälärimni
|
| dative
|
اچهمغە äčämgä
|
اچهلاریمغە äčälärimgä
|
| ablative
|
اچهمدین äčämdin
|
اچهلاریمدین äčälärimdin
|
| locative
|
اچهمدە äčämdä
|
اچهلاریمدە äčälärimdä
|
| second person singular*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهنک äčäŋ
|
اچهلارینک äčäläriŋ
|
| genitive
|
اچهنکنینک äčäŋniŋ
|
اچهلارینکنینک äčäläriŋniŋ
|
| definite accusative
|
اچهنکنی äčäŋni
|
اچهلارینکنی äčäläriŋni
|
| dative
|
اچهنکغە äčäŋgä
|
اچهلارینکغە äčäläriŋgä
|
| ablative
|
اچهنکدین äčäŋdin
|
اچهلارینکدین äčäläriŋdin
|
| locative
|
اچهنکدە äčäŋdä
|
اچهلارینکدە äčäläriŋdä
|
| third person singular
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهسی äčäsi
|
اچهلاری äčäläri
|
| genitive
|
اچهسینینک äčäsiniŋ
|
اچهلارینینک äčäläriniŋ
|
| definite accusative
|
اچهسینی äčäsini
|
اچهلارینی äčälärini
|
| dative
|
اچهسیغە äčäsigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
| ablative
|
اچهسیدین äčäsidin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
| locative
|
اچهسیدە äčäsidä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
| first person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهمیز äčämiz
|
اچهلاریمیز äčälärimiz
|
| genitive
|
اچهمیزنینک äčämizniŋ
|
اچهلاریمیزنینک äčälärimizniŋ
|
| definite accusative
|
اچهمیزنی äčämizni
|
اچهلاریمیزنی äčälärimizni
|
| dative
|
اچهمیزغە äčämizgä
|
اچهلاریمیزغە äčälärimizgä
|
| ablative
|
اچهمیزدین äčämizdin
|
اچهلاریمیزدین äčälärimizdin
|
| locative
|
اچهمیزدە äčämizdä
|
اچهلاریمیزدە äčälärimizdä
|
| second person plural*
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهنکیز äčäŋiz
|
اچهلارینکیز äčäläriŋiz
|
اچهنکلار äčäŋlär
|
اچهلارینکلار äčäläriŋlär
|
| genitive
|
اچهنکیزنینک äčäŋizniŋ
|
اچهلارینکیزنینک äčäläriŋizniŋ
|
اچهنکلارنینک äčäŋlärniŋ
|
اچهلارینکلارنینک äčäläriŋlärniŋ
|
| definite accusative
|
اچهنکیزنی äčäŋizni
|
اچهلارینکیزنی äčäläriŋizni
|
اچهنکلارنی äčäŋlärni
|
اچهلارینکلارنی äčäläriŋlärni
|
| dative
|
اچهنکیزغە äčäŋizgä
|
اچهلارینکیزغە äčäläriŋizgä
|
اچهنکلارغە äčäŋlärgä
|
اچهلارینکلارغە äčäläriŋlärgä
|
| ablative
|
اچهنکیزدین äčäŋizdin
|
اچهلارینکیزدین äčäläriŋizdin
|
اچهنکلاردین äčäŋlärdin
|
اچهلارینکلاردین äčäläriŋlärdin
|
| locative
|
اچهنکیزدە äčäŋizdä
|
اچهلارینکیزدە äčäläriŋizdä
|
اچهنکلاردە äčäŋlärdä
|
اچهلارینکلاردە äčäläriŋlärdä
|
| third person plural
|
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
اچهلاری äčäläri
|
اچهلاری äčäläri
|
اچهسی äčäsi
|
اچهلاری äčäläri
|
| genitive
|
اچهلارینینک äčäläriniŋ
|
اچهلارینینک äčäläriniŋ
|
اچهسینینک äčäsiniŋ
|
اچهلارینینک äčäläriniŋ
|
| definite accusative
|
اچهلارینی äčälärini
|
اچهلارینی äčälärini
|
اچهسینی äčäŋlärni
|
اچهلارینی äčäläriŋlärni
|
| dative
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
اچهسیغە äčäsigä
|
اچهلاریغە äčälärigä
|
| ablative
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
اچهسیدین äčäsidin
|
اچهلاریدین äčäläridin
|
| locative
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
اچهسیدە äčäsidä
|
اچهلاریدە äčäläridä
|
| *second person singular forms are informal, for polite second person singular forms use second person plural forms
|
|
Descendants
- Uyghur: ئاچا (acha, “elder sister; a form of address for a woman older than the speaker”)
- Uzbek: acha, ocha (“mother; grandmother; great-grandmother”)
- → Tajik: оча (oča, “mother”)
- → Hazaragi: آجه (âja, “grandmother”)
References
Malay
Verb
اچه
- Jawi spelling of acah.