sono
Ambonese Malay
Etymology
Borrowed from Portuguese sono.
Verb
sono
- to sleep
- Synonym: tidor
- Ale sono dolo bar barmaeng.
- You sleep first, then you can play.
Noun
sono
- sleep
- Synonym: tidor
Derived terms
- tasono (“to fall asleep”)
References
- D. Takaria, C. Pieter (1998), Kamus Bahasa Melayu Ambon-Indonesia[1], Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa
Catalan
Pronunciation
Verb
sono
- first-person singular present indicative of sonar
Czech
Etymology
From sonografie, from Latin sono.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈsono]
Noun
sono n
- (informal) sonography
- Synonym: sonografie
Declension
This noun needs an inflection-table template.
Related terms
- See sonet
Esperanto
Etymology
Pronunciation
Audio: (file)
- IPA(key): /ˈsono/
- Rhymes: -ono
- Hyphenation: so‧no
Noun
sono (accusative singular sonon, plural sonoj, accusative plural sonojn)
Derived terms
- sonaparato (“sound system, stereo system”)
Franco-Provençal
Etymology
Noun
sono m (plural sonos) (ORB, broad)
References
- sommeil in DicoFranPro: Dictionnaire Français/Francoprovençal – on dicofranpro.llm.umontreal.ca
- sono in Lo trèsor Arpitan – on arpitan.eu
Further information
- AIS: Sprach- und Sachatlas Italiens und der Südschweiz [Linguistic and Ethnographic Atlas of Italy and Southern Switzerland] – map 643: “ho sonno” – on navigais-web.pd.istc.cnr.it
- ALF: Atlas Linguistique de la France[2] [Linguistic Atlas of France] – map 1712: “j'ai sommeil” – on lig-tdcge.imag.fr
- Walther von Wartburg (1928–2002), “sŏmnus”, in Französisches Etymologisches Wörterbuch, volume 12: Sk–š, page 92
French
Etymology
From the apocope of sonorisation.
Pronunciation
Audio (Switzerland (Valais)): (file)
Noun
sono f (plural sonos)
- (music, electronics) sound system, PA system, public address system
- Synonyms: sonorisation, système de sonorisation
- Je me branche sur votre sono.
- I'm plugging into your PA system.
Further reading
- “sono”, in Trésor de la langue française informatisé [Digitized Treasury of the French Language], 2012.
Galician
Etymology
Inherited from Old Galician-Portuguese sono, from Latin somnus, from Proto-Indo-European *swépnos, from *swep- + *-nós.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsono/ [ˈs̺o.nʊ]
- Rhymes: -ono
Noun
sono m (usually uncountable, plural sonos)
- sleep; state of sleep
- sleepiness
Related terms
References
- “sono”, in Dicionario da Real Academia Galega (in Galician), A Coruña: Royal Galician Academy, 2012–2025
- Antón Luís Santamarina Fernández, editor (2006–2013), “sono”, in Dicionario de Dicionarios da lingua galega [Dictionary of Dictionaries of the Galician language] (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Antón Luís Santamarina Fernández, Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, editors (2003–2018), “sono”, in Tesouro informatizado da lingua galega (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Rosario Álvarez Blanco, editor (2014–2024), “sono”, in Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega, →ISSN
Ido
Etymology
Esperanto sono, in turn from Latin
Noun
sono (plural soni)
Italian
Alternative forms
- son (apocopate)
Etymology 1
Pronunciation
- IPA(key): /ˈso.no/[1]
- Rhymes: -ono
- Hyphenation: só‧no
Verb
sono
Etymology 2
Pronunciation
- IPA(key): /ˈso.no/[1]
- Rhymes: -ono
- Hyphenation: só‧no
Verb
sono
Etymology 3
Pronunciation
Noun
sono m (plural soni) (Latinism and poetic)[3]
- alternative form of suono
Verb
sono
- first-person singular present indicative of suonare
References
- ↑ 1.0 1.1 1.2 sono in Luciano Canepari, Dizionario di Pronuncia Italiana (DiPI)
- ^ sono → suono in Bruno Migliorini et al., Dizionario d'ortografia e di pronunzia, Rai Eri, 2025
- ^ suono in Bruno Migliorini et al., Dizionario d'ortografia e di pronunzia, Rai Eri, 2025
Anagrams
Italiot Greek
Etymology
Borrowed from Italian suono, from Latin sonus.
Noun
sono m (Greek spelling σόνο) (Apulia)
Japanese
Romanization
sono
Javanese
Romanization
sono
Latin
Pronunciation
- (Classical Latin) IPA(key): [ˈsɔ.noː]
- (modern Italianate Ecclesiastical) IPA(key): [ˈsɔː.no]
Etymology 1
See the etymology of the corresponding lemma form.
Noun
sonō
- dative/ablative singular of sonus
Etymology 2
From Proto-Italic *swonaō, from Proto-Indo-European *swenh₂- (“to sound, resound”); cognate to Sanskrit स्वनति (svanati, “to sound, resound”), Proto-Slavic *zvoniti (“to ring”).[1]
Verb
sonō (present infinitive sonāre, perfect active sonuī or sonāvī, supine sonitum or sonātum); first conjugation
sonō (present infinitive sonere, perfect active sonuī, supine sonitum); third conjugation (pre-Classical)
- (intransitive) to sound, resound, make a sound or noise (and various sounds in-context)
- 29 BCE – 19 BCE, Virgil, Aeneid 4.149:
- [...] tēla sonant umerīs [...].
- [Apollo:] arrows rattle [in the quiver] on his shoulder [...].
(The sonic detail of arrows rattling as if eager to fly also implies that Apollo is “arcitenens”: bow-carrying. Cf. Iliad, 1.46: ἔκλαγξαν δ’ ἄρ’ ὀϊστοὶ ἐπ’ ὤμων χωομένοιο, [...]. — Arrows clatter on the shoulders of the angry god, [...].)
- [Apollo:] arrows rattle [in the quiver] on his shoulder [...].
- [...] tēla sonant umerīs [...].
- (transitive) to sound, utter, speak, express, call
- (transitive) to cry out, call; sing; celebrate, praise, extol
Conjugation
The typical forms during the Classical period were the perfect active sonuī and supine sonitum, with the sonāvī and sonātum being sporadic until Late Latin: sonātūrum can be found in the Satires by Horace, sonāverint in Ad Scapulam by Tertullian, sonāvērunt three times in the Vulgate, and the syncopated form sonārit in Juvencus.
| indicative | singular | plural | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | sonō | sonās | sonat | sonāmus | sonātis | sonant | ||||||
| imperfect | sonābam | sonābās | sonābat | sonābāmus | sonābātis | sonābant | |||||||
| future | sonābō | sonābis | sonābit | sonābimus | sonābitis | sonābunt | |||||||
| perfect | sonuī, sonāvī |
sonuistī, sonāvistī, sonāstī1 |
sonuit, sonāvit, sonāt1 |
sonuimus, sonāvimus, sonāmus1 |
sonuistis, sonāvistis, sonāstis1 |
sonuērunt, sonuēre, sonāvērunt, sonārunt, sonāvēre1 | |||||||
| pluperfect | sonueram, sonāveram, sonāram1 |
sonuerās, sonāverās, sonārās1 |
sonuerat, sonāverat, sonārat1 |
sonuerāmus, sonāverāmus, sonārāmus1 |
sonuerātis, sonāverātis, sonārātis1 |
sonuerant, sonāverant, sonārant1 | |||||||
| future perfect | sonuerō, sonāverō, sonārō1 |
sonueris, sonāveris, sonāris1 |
sonuerit, sonāverit, sonārit1 |
sonuerimus, sonāverimus, sonārimus1 |
sonueritis, sonāveritis, sonāritis1 |
sonuerint, sonāverint, sonārint1 | |||||||
| passive | present | sonor | sonāris, sonāre |
sonātur | sonāmur | sonāminī | sonantur | ||||||
| imperfect | sonābar | sonābāris, sonābāre |
sonābātur | sonābāmur | sonābāminī | sonābantur | |||||||
| future | sonābor | sonāberis, sonābere |
sonābitur | sonābimur | sonābiminī | sonābuntur | |||||||
| perfect | sonitus or sonātus + present active indicative of sum | ||||||||||||
| pluperfect | sonitus or sonātus + imperfect active indicative of sum | ||||||||||||
| future perfect | sonitus or sonātus + future active indicative of sum | ||||||||||||
| subjunctive | singular | plural | |||||||||||
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | sonem | sonēs | sonet | sonēmus | sonētis | sonent | ||||||
| imperfect | sonārem | sonārēs | sonāret | sonārēmus | sonārētis | sonārent | |||||||
| perfect | sonuerim, sonāverim, sonārim1 |
sonuerīs, sonāverīs, sonārīs1 |
sonuerit, sonāverit, sonārit1 |
sonuerīmus, sonāverīmus, sonārīmus1 |
sonuerītis, sonāverītis, sonārītis1 |
sonuerint, sonāverint, sonārint1 | |||||||
| pluperfect | sonuissem, sonāvissem, sonāssem1 |
sonuissēs, sonāvissēs, sonāssēs1 |
sonuisset, sonāvisset, sonāsset1 |
sonuissēmus, sonāvissēmus, sonāssēmus1 |
sonuissētis, sonāvissētis, sonāssētis1 |
sonuissent, sonāvissent, sonāssent1 | |||||||
| passive | present | soner | sonēris, sonēre |
sonētur | sonēmur | sonēminī | sonentur | ||||||
| imperfect | sonārer | sonārēris, sonārēre |
sonārētur | sonārēmur | sonārēminī | sonārentur | |||||||
| perfect | sonitus or sonātus + present active subjunctive of sum | ||||||||||||
| pluperfect | sonitus or sonātus + imperfect active subjunctive of sum | ||||||||||||
| imperative | singular | plural | |||||||||||
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | — | sonā | — | — | sonāte | — | ||||||
| future | — | sonātō | sonātō | — | sonātōte | sonantō | |||||||
| passive | present | — | sonāre | — | — | sonāminī | — | ||||||
| future | — | sonātor | sonātor | — | — | sonantor | |||||||
| non-finite forms | infinitive | participle | |||||||||||
| active | passive | active | passive | ||||||||||
| present | sonāre | sonārī | sonāns | — | |||||||||
| future | sonitūrum esse, sonātūrum esse |
sonitum īrī, sonātum īrī |
sonitūrus, sonātūrus |
sonandus | |||||||||
| perfect | sonuisse, sonāvisse, sonāsse1 |
sonitum esse, sonātum esse |
— | sonitus, sonātus | |||||||||
| future perfect | — | sonitum fore, sonātum fore |
— | — | |||||||||
| perfect potential | sonitūrum fuisse, sonātūrum fuisse |
— | — | — | |||||||||
| verbal nouns | gerund | supine | |||||||||||
| genitive | dative | accusative | ablative | accusative | ablative | ||||||||
| sonandī | sonandō | sonandum | sonandō | sonitum, sonātum |
sonitū, sonātū | ||||||||
1At least one rare poetic syncopated perfect form is attested.
Found in the third conjugation in the pre-Classical period: sonĕre (infinitive) occurs twice in De rerum natura by Lucretius, and according to Nonius Marcellus, the poets Ennius and Accius both used sonit and sonunt, with Ennius' use of the latter also being corroborated by Priscian.
| indicative | singular | plural | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | sonō | sonis | sonit | sonimus | sonitis | sonunt | ||||||
| imperfect | sonēbam | sonēbās | sonēbat | sonēbāmus | sonēbātis | sonēbant | |||||||
| future | sonam | sonēs | sonet | sonēmus | sonētis | sonent | |||||||
| perfect | sonuī | sonuistī | sonuit | sonuimus | sonuistis | sonuērunt, sonuēre | |||||||
| pluperfect | sonueram | sonuerās | sonuerat | sonuerāmus | sonuerātis | sonuerant | |||||||
| future perfect | sonuerō | sonueris | sonuerit | sonuerimus | sonueritis | sonuerint | |||||||
| passive | present | sonor | soneris, sonere |
sonitur | sonimur | soniminī | sonuntur | ||||||
| imperfect | sonēbar | sonēbāris, sonēbāre |
sonēbātur | sonēbāmur | sonēbāminī | sonēbantur | |||||||
| future | sonar | sonēris, sonēre |
sonētur | sonēmur | sonēminī | sonentur | |||||||
| perfect | sonitus + present active indicative of sum | ||||||||||||
| pluperfect | sonitus + imperfect active indicative of sum | ||||||||||||
| future perfect | sonitus + future active indicative of sum | ||||||||||||
| subjunctive | singular | plural | |||||||||||
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | sonam | sonās | sonat | sonāmus | sonātis | sonant | ||||||
| imperfect | sonerem | sonerēs | soneret | sonerēmus | sonerētis | sonerent | |||||||
| perfect | sonuerim | sonuerīs | sonuerit | sonuerīmus | sonuerītis | sonuerint | |||||||
| pluperfect | sonuissem | sonuissēs | sonuisset | sonuissēmus | sonuissētis | sonuissent | |||||||
| passive | present | sonar | sonāris, sonāre |
sonātur | sonāmur | sonāminī | sonantur | ||||||
| imperfect | sonerer | sonerēris, sonerēre |
sonerētur | sonerēmur | sonerēminī | sonerentur | |||||||
| perfect | sonitus + present active subjunctive of sum | ||||||||||||
| pluperfect | sonitus + imperfect active subjunctive of sum | ||||||||||||
| imperative | singular | plural | |||||||||||
| first | second | third | first | second | third | ||||||||
| active | present | — | sone | — | — | sonite | — | ||||||
| future | — | sonitō | sonitō | — | sonitōte | sonuntō | |||||||
| passive | present | — | sonere | — | — | soniminī | — | ||||||
| future | — | sonitor | sonitor | — | — | sonuntor | |||||||
| non-finite forms | infinitive | participle | |||||||||||
| active | passive | active | passive | ||||||||||
| present | sonere | sonī | sonēns | — | |||||||||
| future | sonitūrum esse | sonitum īrī | sonitūrus | sonendus, sonundus | |||||||||
| perfect | sonuisse | sonitum esse | — | sonitus | |||||||||
| future perfect | — | sonitum fore | — | — | |||||||||
| perfect potential | sonitūrum fuisse | — | — | — | |||||||||
| verbal nouns | gerund | supine | |||||||||||
| genitive | dative | accusative | ablative | accusative | ablative | ||||||||
| sonendī | sonendō | sonendum | sonendō | sonitum | sonitū | ||||||||
Derived terms
Related terms
Descendants
- Aromanian: asun, asunari
- Asturian: sonar
- Catalan: sonar
- Dalmatian: sonur
- English: sonant, sound, sonnet
- French: sonner
- Friulian: sunâ
- Galician: soar
- Italian: suonare, sonare
- Lombard: sonà
- Neapolitan: sonare
- Occitan: sonar
- Piedmontese: soné
- Portuguese: soar
- Romanian: suna, sunare
- Romansch: sunar, suner
- Sardinian: sonai, sonare
- Sicilian: sunari
- Spanish: sonar
- Venetan: sonar
References
- “sono”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879), A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- “sono”, in Charlton T. Lewis (1891), An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- “sono”, in Gaffiot, Félix (1934), Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
- Carl Meißner; Henry William Auden (1894), Latin Phrase-Book[3], London: Macmillan and Co.
- what is the meaning, the original sense of this word: quid significat, sonat haec vox?
- what is the meaning, the original sense of this word: quid significat, sonat haec vox?
- ^ De Vaan, Michiel (2008), “sonō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 574
Lingala
Verb
sono
- to sew
Macanese
Noun
sono
Old Galician-Portuguese
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsono/
- Rhymes: -ono
- Hyphenation: so‧no
Etymology 1
Alternative forms
- sopno
Noun
sono m (plural sonos)
- sleep (state of reduced consciousness)
- 13th century, Paio Soares de Taveirós, Qvantꝰ aquj deſpanha ſon; republished as Angelo Colocci, compiler, Cancioneiro da Biblioteca Nacional, Italy, c. 1525–1526, cantiga 149:
Qvantꝰ aquj deſpanha ſon
todꝰ perderom o dormir
con gran ſabor que am deſſir
mais eu nũca ſono perdi
deſquando deſpanha ſay
ca mhyo perdera ia enton- How many here are from Spain, that have lost their sleep over their great urge to leave? I've never lost my sleep since I've left Spain, because I've lost it there already.
- sleepness
- 1390, [Miragres de Santiago]; republished as José Luís Pensado Tomé, editor, Os miragres de Santiago: versión gallega del códice latino del siglo XII, atribuído al papa Calisto II, 1958:
- (please add the primary text of this quotation)
- [ […] et Ferragudo ouve sono et deitouse a dormir […] ]
- And Ferragudo felt sleepy and went to bed.
- (literally, “And Ferragudo had sleepness and lay down sleeping.”)
Descendants
Etymology 2
Noun
sono m (plural sonos)
- alternative form of sonho (“dream”)
References
- Manuel Ferreiro (2014–2025), “sono”, in Universo Cantigas. Edición crítica da poesía medieval galego-portuguesa (in Galician), A Coruña: University of A Coruña, →ISSN
- Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, Ana Isabel Boullón Agrelo (2006–2022), “sono”, in Dicionario de Dicionarios do galego medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Xavier Varela Barreiro, Xavier Gómez Guinovart (2006–2018), “sono”, in Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
Portuguese
Etymology
Inherited from Old Galician-Portuguese sono, from Latin somnus, from Proto-Italic *swepnos, from Proto-Indo-European *swépnos, from *swopnos (“dream”), both from *swep-. Compare Galician sono, Spanish sueño, Italian sonno and French sommeil.
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /ˈsõ.nu/
- (Southern Brazil) IPA(key): /ˈso.no/
- (Portugal) IPA(key): /ˈso.nu/
Noun
sono m (plural sonos)
- sleep
- sleepiness
- Estou com sono. ― I'm sleepy. (literally, “I am with sleepiness.”)
Derived terms
Related terms
Descendants
References
- “sono” in Dicionário Aberto based on Novo Diccionário da Língua Portuguesa de Cândido de Figueiredo, 1913
Zulu
Noun
sono class 7
- simple singular of ísôno