бечед
Avar
| Old Ajam | بِچِدْ | |
|---|---|---|
| New Ajam | بېچېد | |
| Uslar's Cyrillic | бечèд | |
| Latin (1928‒1938) | beced | |
| Latin (Murtazaliyev) | beçed | |
Pronunciation
- IPA(key): /bet͡ʃeːd/
Etymology 1
Inherited from Old Avar ႡႤႹႤႣ (bečed), from Proto-Avaro-Andian *bičid (“rich, prosperous”). Possibly, it is a Semantic loan from Middle Persian 𐭡𐭢 (bg /bag/, “god, gracious lord”). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬖𐬀 (baγa, “god”), Old Persian 𐎲𐎥 (baga, “god”) and Sanskrit भग (bhága, “dispenser, gracious lord, patron”).
Noun
бечед • (bečed) class 1 (ergative бичáс or бечéдас, genitive бичáсул or бечéдасул, plural бучу́дул)
- God, Creator
- Synonyms: Аллагь (Allah), бетӏергьан (betʼerhan), рижарав (rižaraw), бищи (bišši)
- Бичас цӏунаги ! ― Bičas cʼunagi ! ― God forbid.
- Тӏадегӏанав Бичасе как базе тӏадаб буго бусурманчиясда.
- Tʼadeʻanaw Bičase kak baze tʼadab bugo busurmančijasda.
- A Muslim is required to pray to the Almighty Creator.
- Бичасул цӏаралдалъун гьедула дун.
- Bičasul cʼaraldalˢun hedula dun.
- I swear by the name of God.
Declension
Accent paradigm b.
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolutive | бече́д (bečéd) | бучу́дул (bučúdul) |
| ergative | бичáс (bičás) | бучу́дуз (bučúduz) |
| genitive | бичáсул (bičásul) | бучу́дузул (bučúduzul) |
| dative | бичáсе (bičáse) | бучу́дузе (bučúduze) |
| superessive | бичáсда (bičásda) | бучу́дузда (bučúduzda) |
| apudessive | бичáсухъ (bičásuqx) | бучу́дузухъ (bučúduzuqx) |
| interessive | бичáсулъ (bičásulˢ) | бучу́дузулъ (bučúduzulˢ) |
| subessive | бичáсукь (bičásukkˡʼ) | бучу́дузукь (bučúduzukkˡʼ) |
| inessive | бичáсунив (bičásuniw) | бучу́дузулъув (bučúduzulˢuw) |
| superlative | бичáсде (bičásde) | бучу́дузде (bučúduzde) |
| apudlative | бичáсухъе (bičásuqxe) | бучу́дузухъе (bučúduzuqxe) |
| interlative | бичáсулъе (bičásulˢe) | бучу́дузулъе (bučúduzulˢe) |
| sublative | бичáсукье (bičásukkˡʼe) | бучу́дузукье (bučúduzukkˡʼe) |
| inlative | бичáсуниве (bičásuniwe) | бучу́дузулъуве (bučúduzulˢuwe) |
| superablative | бичáсдаса (bičásdasa) | бучу́дуздаса (bučúduzdasa) |
| apudablative | бичáсухъа (bičásuqxa) | бучу́дузухъа (bučúduzuqxa) |
| interablative | бичáсулъа (bičásulˢa) | бучу́дузулъа (bučúduzulˢa) |
| subablative | бичáсукьа (bičásukkˡʼa) | бучу́дузукьа (bučúduzukkˡʼa) |
| inablative | бичáсуниса (bičásunisa) | бучу́дузулъуса (bučúduzulˢusa) |
| supertranslative | бичáсдасан (bičásdasan) | бучу́дуздасан (bučúduzdasan) |
| apudtranslative | бичáсухъан (bičásuqxan) | бучу́дузухъан (bučúduzuqxan) |
| intertranslative | бичáсулъан (bičásulˢan) | бучу́дузулъан (bučúduzulˢan) |
| subtranslative | бичáсукьан (bičásukkˡʼan) | бучу́дузукьан (bučúduzukkˡʼan) |
| intranslative | бичáсунисан (bičásunisan) | бучу́дузулъусан (bučúduzulˢusan) |
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolutive | бече́д (bečéd) | бучу́дул (bučúdul) |
| ergative | бече́дас (bečédas) | бучу́дуз (bučúduz) |
| genitive | бече́дасул (bečédasul) | бучу́дузул (bučúduzul) |
| dative | бече́дасе (bečédase) | бучу́дузе (bučúduze) |
| superessive | бече́дасда (bečédasda) | бучу́дузда (bučúduzda) |
| apudessive | бече́дасухъ (bečédasuqx) | бучу́дузухъ (bučúduzuqx) |
| interessive | бече́дасулъ (bečédasulˢ) | бучу́дузулъ (bučúduzulˢ) |
| subessive | бече́дасукь (bečédasukkˡʼ) | бучу́дузукь (bučúduzukkˡʼ) |
| inessive | бече́дасув (bečédasuw) | бучу́дузулъув (bučúduzulˢuw) |
| superlative | бече́дасде (bečédasde) | бучу́дузде (bučúduzde) |
| apudlative | бече́дасухъе (bečédasuqxe) | бучу́дузухъе (bučúduzuqxe) |
| interlative | бече́дасулъе (bečédasulˢe) | бучу́дузулъе (bučúduzulˢe) |
| sublative | бече́дасукье (bečédasukkˡʼe) | бучу́дузукье (bučúduzukkˡʼe) |
| inlative | бече́дасуве (bečédasuwe) | бучу́дузулъуве (bučúduzulˢuwe) |
| superablative | бече́дасдаса (bečédasdasa) | бучу́дуздаса (bučúduzdasa) |
| apudablative | бече́дасухъа (bečédasuqxa) | бучу́дузухъа (bučúduzuqxa) |
| interablative | бече́дасулъа (bečédasulˢa) | бучу́дузулъа (bučúduzulˢa) |
| subablative | бече́дасукьа (bečédasukkˡʼa) | бучу́дузукьа (bučúduzukkˡʼa) |
| inablative | бече́дасуса (bečédasusa) | бучу́дузулъуса (bučúduzulˢusa) |
| supertranslative | бече́дасдасан (bečédasdasan) | бучу́дуздасан (bučúduzdasan) |
| apudtranslative | бече́дасухъан (bečédasuqxan) | бучу́дузухъан (bučúduzuqxan) |
| intertranslative | бече́дасулъан (bečédasulˢan) | бучу́дузулъан (bučúduzulˢan) |
| subtranslative | бече́дасукьан (bečédasukkˡʼan) | бучу́дузукьан (bučúduzukkˡʼan) |
| intranslative | бече́дасусан (bečédasusan) | бучу́дузулъусан (bučúduzulˢusan) |
Derived terms
- Бичас биччани (Bičas biččani, “God willing”)
- Бичасул хъвай (Bičasul qxʷaj, “fate, will of God”)
Descendants
- Andic :
- Tsezic :
Etymology 2
From бечедаб (bečedab, “rich”), from Proto-Avaro-Andian *bičid (“rich, prosperous”).
Adverb
бечед • (bečed)
- richly, sumptuously, comfortably
- Дол бечедго руго ― Dol bečedgo rugo ― They live comfortably