ตา

Chong

Etymology 1

Noun

ตา (transliteration needed)

  1. maternal grandfather

Etymology 2

From Proto-Mon-Khmer *da(ʔ) (duck).

Noun

ตา (transliteration needed)

  1. duck
Synonyms

Pali

Alternative forms

Adjective

ตา

  1. (demonstrative) Thai script form of , which is feminine nominative/accusative plural of (ta, those)
  2. (demonstrative) Thai script form of , which is feminine nominative/accusative plural of ตะ (ta, those)

Pronoun

ตา f

  1. (demonstrative) Thai script form of (she)

Declension

Thai

Pronunciation

Orthographic/Phonemicตา
t ā
RomanizationPaiboondtaa
Royal Instituteta
(standard) IPA(key)/taː˧/(R)

Etymology 1

From Proto-Tai *p.taːᴬ (eye).[1]

In Southwesten Tai, cognate with Northern Thai ᨲᩣ, Lao ຕາ (), ᦎᦱ (ṫaa), Tai Dam ꪔꪱ, Shan တႃ (tǎa), Aiton တႃ (), Ahom 𑜄𑜠 (ta) or 𑜄𑜡 ().

In Central Tai, cognate with Nong Zhuang ta.[2]

In Northern Tai, cognate with Bouyei dal, Zhuang da.

In other Tai, cognate with Zuojiang Zhuang ha (Longzhou and Daxin dialects)[2] or ta as in makta etc. (Ningming and Chongzuo dialects).[2]

Possibly cognate with Proto-Austronesian *maCa (eye).[3]

Within Kra-Dai, compare Sui ndal, Southern Kam dal, Hlai [ʈʂʰaː¹] and Lingao [ɗa¹].

Compare Old Chinese (OC *taːʔ, “to see”).

Noun

ตา • (dtaa) (classifier ดวง or ตา)

  1. (anatomy) eye.
  2. (in combination) one who does something with an eye or the eyes, especially as a profession.
    ตากล้อง
    dtaa glɔ̂ng
    cameraman; photographer
    (literally) camera eye
  3. anything that is like an eye, as in terms of appearance or functions: hole; opening; aperture; etc.
  4. (botany) bud.
  5. sight; view; glimpse.
  6. time; turn; moment; occasion.
Derived terms
  • กระจกตา (grà-jòk-dtaa)
  • กระบอกตา
  • กลอกตา
  • กล้องตาเรือ
  • กวาดตา
  • กวาดสายตา
  • กำแพงมีหูประตูมีตา
  • กินตา
  • แก้วตา (gɛ̂ɛo-dtaa)
  • ใกล้หูใกล้ตา
  • ไกลตา
  • ไกลตาไกลใจ
  • ไกลหูไกลตา
  • ขนตา (kǒn-dtaa)
  • ขยิบตา
  • ขยิบหูขยิบตา
  • ขยี้ตา
  • ขวัญตา
  • ขวางตา
  • ขอบตา
  • ขัดตา
  • ขี้ตา (kîi-dtaa)
  • ขึงตา
  • ขึ้นหน้าขึ้นตา
  • เข้าตา (kâo-dtaa)
  • เข้าตาจน
  • คุ้นตา
  • เคืองตา
  • งามตา
  • จกตา (jòk-dtaa)
  • จอตา (jɔɔ-dtaa)
  • จับตา (jàp-dtaa)
  • จับตามอง
  • จืดตา
  • เจนตา
  • เจริญตาเจริญใจ (jà-rəən-dtaa-jà-rəən-jai)
  • ฉากตา
  • ช้อนตา
  • ชั่วนาตาปี (chûua-naa-dtaa-bpii)
  • ชายตา
  • ชินตา
  • เชิดหน้าชูตา
  • ซองแว่นตา
  • ดวงตา
  • เด็กตาดำๆ
  • โดนตา
  • ตบตา
  • ตระการตา
  • ตรึงตาตรึงใจ
  • ต้องตา
  • ต่อตา
  • ต่อหน้าต่อตา
  • ตั้งตา
  • ตั้งหน้าตั้งตา
  • -ตา (-dtaa)
  • ตาไก่ (dtaa-gài)
  • ตาขวาง
  • ตาขอ
  • ตาข่าย (dtaa-kàai)
  • ตาขาว
  • ตาขุ่นตาเขียว
  • ตาเข
  • ตาเขียว
  • ตาแข็ง
  • ตาคม
  • ตาคับขัน
  • ตาค้าง
  • ตาชั่ง (dtaa-châng)
  • ตาชั้นเดียว
  • ตาดำ
  • ตาดำๆ
  • ตาดีได้ตาร้ายเสีย
  • ตาแดง
  • ตาตั๊กแตน
  • ตาตั้ง
  • ตาตาราง
  • ตาต่ำ (dtaa-dtàm)
  • ตาตี่
  • ตาตุ่ม (dtaa-dtùm)
  • ตาโต
  • ตาถั่ว (dtaa-tùua)
  • ตาทัพ
  • ตาน้ำ (dtaa-náam)
  • ตาบอด (dtaa-bɔ̀ɔt)
  • ตาปรอย
  • ตาปรือ
  • ตาปลา (dtaa-bplaa)
  • ตาปลาดุก
  • ตาปี (dtaa-bpii)
  • ตาปีตาชาติ
  • ตาปู (dtaa-bpuu)
  • ตาเปล่า
  • ตาโปน (dtaa-bpoon)
  • ตาฝาด
  • ตาพร่า
  • ตาพอง
  • ตาฟาง
  • ตามด
  • ตาราง (dtaa-raang)
  • ตาร้าย
  • ตาล่อกแล่ก
  • ตาลอย
  • ตาลาย
  • ตาลีตาเหลือก
  • ตาลุก
  • ตาไว
  • ตาสองชั้น
  • ตาส่อน
  • ตาสีตาสา (dtaa-sǐi-dtaa-sǎa)
  • ตาหมากรุก
  • ตาหยี
  • ตาหรี่
  • ตาหลิ่ว
  • ตาหวาน
  • ตาหาก
  • ตาเหล่
  • ตาเหลือก
  • ตาแหลม
  • ตาโหล
  • ตาเอก
  • ตำตา
  • ติดตา
  • ติดตาติดใจ
  • ติดหูติดตา
  • ตื่นตาตื่นใจ
  • เต็มตา
  • เตะตา
  • เตือนตา
  • ถลึงตา
  • ถลึงตาให้หยุด
  • ถ่างตา
  • ถึงตา
  • ถุงตาข่าย
  • ทอดตา
  • ทันตาเห็น
  • ทำตาชม้าย
  • ทำตาปริบๆ
  • ทำตาหยี
  • นอนตาหลับ
  • นัยน์ตา
  • น้ำตา (nám-dtaa)
  • น้ำตาคลอตา
  • น้ำหูน้ำตาไหล
  • บังตา (bang-dtaa)
  • บางตา
  • บาดตา
  • บุญตา
  • เบ้าตา
  • เบิกตา
  • เบิ่งตา
  • ประสาทตา
  • ปรายตา
  • ปลิ้นตา
  • ปิดหูปิดตา
  • เป็นตาเดียว
  • เป็นหูเป็นตา (bpen-hǔu-bpen-dtaa)
  • เป็นหูเป็นตาแทน
  • เปลือกตา (bplʉ̀ʉak-dtaa)
  • เปิดหูเปิดตา
  • แปลกตา
  • แปลกหูแปลกตา
  • โปร่งตา
  • ผิดตา
  • ผิดหูผิดตา
  • พ้นหูพ้นตา
  • พรางตา
  • พริบตา
  • มองเป็นตาเดียว
  • มองสบตา
  • มากหน้าหลายตา
  • ม่านตา (mâan-dtaa)
  • มีหน้ามีตา
  • ไม่วางตา
  • ยิ่งหนาตา
  • ยิบตา
  • รกหูรกตา
  • ระดับตา
  • ริดสีดวงตา
  • รูม่านตา (ruu-mâan-dtaa)
  • โรคตาแดง
  • ลวงตา (luuang-dtaa)
  • ลับตา
  • ลับหูลับตา
  • ลานตา
  • ลายตา
  • ลืมตา
  • ลืมหูลืมตา
  • ลูกตา
  • ลูกตาดำๆ
  • เล่นตา (lên-dtaa)
  • เล่นหูเล่นตา (lên-hǔu-lên-dtaa)
  • เลือดตาแทบกระเด็น
  • แว่นตา (wɛ̂n-dtaa)
  • แววตา
  • สบตา (sòp-dtaa)
  • สวยบาดตา
  • สะดุดตา
  • สายตา (sǎai-dtaa)
  • สายตายาว (sǎai-dtaa-yaao)
  • สายตาสั้น (sǎai-dtaa-sân)
  • สู้ยิบตา
  • หนังตา (nǎng-dtaa)
  • หน้าเฉยตาเฉย
  • หนาตา
  • หน้าตา (nâa-dtaa)
  • หน้าตาจ๋อง
  • หมอตา
  • หมายตา
  • หรี่ตา
  • หลงตา
  • หลงหูหลงตา
  • หลบตา
  • หลับตา
  • หลิ่วตา
  • หายหน้าหายตา
  • หูตาสว่าง
  • หูป่าตาเถื่อน
  • แหกตา (hɛ̀ɛk-dtaa)
  • อดตาหลับขับตานอน
  • ออกหน้าออกตา (ɔ̀ɔk-nâa-ɔ̀ɔk-dtaa)

Etymology 2

From Proto-Tai *taːᴬ (maternal grandfather).[4]

In Southwestern Tai, cognate with Lao ຕາ (), ᦎᦱ (ṫaa), Shan တႃ (tǎa).

In Central Tai, cognate with Nong Zhuang daq (Guangnan dialect).[5]

In Northern Tai, cognate with Bouyei dal, Zhuang da.

In other Tai, cognate with Zuojiang Zhuang da as in gungqda (Longzhou, Ningming and Chongzuo dialects)[5] or dah as in gungzdah (Daxin dialect).[5]

Compare Proto-Mon-Khmer *ʔt₁aʔ (male elder)[6] (Old Khmer អ្តា, Khmer តា (taa)).

Noun

ตา • (dtaa) (classifier คน)

  1. maternal grandfather.
  2. man at or around the same age as one's maternal grandfather.
  3. (slang, derogatory, offensive) any old man.
  4. (colloquial) any man.
  5. used as a term of address to or title for any of the above-described.
  6. used as a term of reference to oneself by a maternal grandfather, a man at or around the same age as one's maternal grandfather, or any old man.
  7. (colloquial, endearing, somewhat dated) used as a term of address to or title for a boy or young man.
Antonyms
Derived terms
  • ขรัวตา
  • ตาแก่
  • ตาเถร
  • ตาทวด (dtaa-tûuat)
  • ตามีตามา
  • ตาสีตาสา (dtaa-sǐi-dtaa-sǎa)
  • ตาหนู
  • ปู่ย่าตายาย
  • พระเจ้าตา
  • พ่อตา (pɔ̂ɔ-dtaa)
  • หลวงตา
  • อีตา
See also

References

  1. ^ Pittayaporn, Pittayawat (2009) The Phonology of Proto-Tai (Doctoral dissertation)‎[1], Department of Linguistics, Cornell University , page 323
  2. 2.0 2.1 2.2 Zhang, Junru (张 均如); et al. (1999) 壮语方言研究 [A Study of Zhuang Dialects] (in Chinese), Chengdu: Sichuan Ethnic Publishing House (四川民族出版社), page 640
  3. ^ Ostapirat, Weera (2005) "Kra-dai and Austronesian: notes on phonological correspondences and vocabulary distribution" In Sagart, Laurent; et al. (eds.) The Peopling of East Asia, London; New York: RoutledgeCurzon, pages 111
  4. ^ Pittayaporn, Pittayawat (2009) The Phonology of Proto-Tai (Doctoral dissertation)‎[2], Department of Linguistics, Cornell University , page 336
  5. 5.0 5.1 5.2 Zhang, Junru (张 均如); et al. (1999) 壮语方言研究 [A Study of Zhuang Dialects] (in Chinese), Chengdu: Sichuan Ethnic Publishing House (四川民族出版社), page 655
  6. ^ This form was reconstructed by Shorto, Harry L.; (ed.) Sidwell, Paul et al. (2006) A Mon–Khmer Comparative Dictionary. Canberra:Australian National University, Pacific Linguistics, page 85

Further reading

  • ตา” in Thai Dictionary Project (TDP) (UC Berkeley 1964) (plus additional data from the Royal Institute of Thailand (RI) and NECTEC's LEXITRON project (LEX)). Searchable online at SEAlang.net.