ağır
See also: agir
Azerbaijani
| Cyrillic | ағыр | |
|---|---|---|
| Abjad | آغؽر | |
Etymology
From Proto-Turkic *agïr (“heavy”). Possibly related to Azerbaijani ağrı (“pain”), or contaminated with the latter. Cognate with Crimean Tatar ağır (“heavy”), Old Turkic 𐰍𐰃𐰺 (ǧir¹ /agïr/, “heavy”), Turkish ağır (“heavy”).
Pronunciation
- IPA(key): [ɑˈɣɯɾ]
- Hyphenation: a‧ğır
Audio: (file)
Adjective
ağır (comparative daha ağır, superlative ən ağır)
Derived terms
Adverb
ağır
- severely
- ağır yaralanmaq ― to be severely injured
Descendants
- → Lezgi: агъур (aġur)
Further reading
- “ağır” in Obastan.com.
Crimean Tatar
Etymology
From Proto-Turkic *agïr (“heavy”).
Adjective
ağır
Salar
Etymology
From Proto-Turkic *agïr. Cognate with Turkish ağır.
Pronunciation
- IPA(key): [ɑːʁɤɹ]
Adjective
ağır
References
- Tenishev, Edhem (1976), “āɣyrž”, in Stroj salárskovo jazyká [Grammar of Salar], Moscow, page 282
- 林莲云 [Lin Lianyun] (1985), “ʼɑʁər”, in 撒拉语简志 [A Brief History of Salar][1], Beijing: 民族出版社: 琴書店, →OCLC, pages 20, 133
- Ma, Chengjun; Han, Lianye; Ma, Weisheng (December 2010), “aağïr”, in 米娜瓦尔 艾比布拉 (Minavar Abibra), editor, 撒维汉词典 (Sāwéihàncídiǎn) [Salar-Uyghur-Chinese dictionary] (in Chinese), 1st edition, Beijing, →ISBN, page 8
Turkish
Etymology
Inherited from Ottoman Turkish آغر (ağır, “heavy”), from Old Anatolian Turkish اغر (“heavy”), from Proto-Turkic *agïr (“heavy”).
Cognate with Old Turkic 𐰍𐰃𐰺 (ǧir¹ /agïr/, “heavy”), Azerbaijani, Salar, and Crimean Tatar ağır, and Uzbek ogʻir.
Pronunciation
- IPA(key): /aˈɯɾ/, (colloquial) [ɑːɾ], (enunciated) [ɑˈɰɯɾ]
Audio: (file) - Hyphenation: a‧ğır
Adjective
ağır
- heavy
- slow
- (of food) heavy, indigestible, difficult to digest
- (of smell) foul-smelling, fetid, having an unpleasant odor
- (of a person) grave, serious, sedate, not cheerful
- (by extension) serious, tough
- overwhelming, depressing
- (of voice) low in volume
- Synonym: kısık
- (of a person) hard of hearing
- ağır işitmek ― to be hard of hearing
- ellipsis of ağır siklet
Declension
| present tense | ||
|---|---|---|
| positive declarative | positive interrogative | |
| ben (I am) | ağırım | ağır mıyım? |
| sen (you are) | ağırsın | ağır mısın? |
| o (he/she/it is) | ağır / ağırdır | ağır mı? |
| biz (we are) | ağırız | ağır mıyız? |
| siz (you are) | ağırsınız | ağır mısınız? |
| onlar (they are) | ağır(lar) | ağır(lar) mı? |
| past tense | ||
| positive declarative | positive interrogative | |
| ben (I was) | ağırdım | ağır mıydım? |
| sen (you were) | ağırdın | ağır mıydın? |
| o (he/she/it was) | ağırdı | ağır mıydı? |
| biz (we were) | ağırdık | ağır mıydık? |
| siz (you were) | ağırdınız | ağır mıydınız? |
| onlar (they were) | ağırdılar | ağır mıydılar? |
| indirect past | ||
| positive declarative | positive interrogative | |
| ben (I was) | ağırmışım | ağır mıymışım? |
| sen (you were) | ağırmışsın | ağır mıymışsın? |
| o (he/she/it was) | ağırmış | ağır mıymış? |
| biz (we were) | ağırmışız | ağır mıymışız? |
| siz (you were) | ağırmışsınız | ağır mıymışsınız? |
| onlar (they were) | ağırmışlar | ağır mıymışlar? |
| conditional | ||
| positive declarative | positive interrogative | |
| ben (if I) | ağırsam | ağır mıysam? |
| sen (if you) | ağırsan | ağır mıysan? |
| o (if he/she/it) | ağırsa | ağır mıysa? |
| biz (if we) | ağırsak | ağır mıysak? |
| siz (if you) | ağırsanız | ağır mıysanız? |
| onlar (if they) | ağırsalar | ağır mıysalar? |
For negative forms, use the appropriate form of değil.
Derived terms
- ağır aksak
- ağır ceza
- ağır elli
- ağır ezgi
- ağır hapis cezası
- ağır hava
- ağır hidrojen
- ağır kusur
- ağır küre
- ağır makineli
- ağır sanayi
- ağır siklet
- ağır su
- ağır top
- ağır uyku
- ağır vasıta
- ağır yağ
- ağır zemin
- ağırayak
- ağırbaşlı
- ağırca
- ağırcanlı
- ağırkanlı
- ağırlamak
- ağırlaşmak
- ağırlık
- ağırsamak
idiomatic uses of "ağır"
- ağır basar, yeğni kalkar
- ağır basmak
- ağır durmak
- ağır git ki yol alasın
- ağır kazan geç kaynar
- ağır olmak
- ağır otur ki bey desinler, ağır otur ki molla desinler
- ağır taş yerinden oynamaz
- ağır yongayı yel kaldırmaz
- ağırdan almak
- ağırına gitmek
Further reading
- “ağır”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Ayverdi, İlhan (2010), “ağır”, in Misalli Büyük Türkçe Sözlük, a reviewed and expanded single-volume edition, Istanbul: Kubbealtı Neşriyatı
- Nişanyan, Sevan (2002–), “ağır”, in Nişanyan Sözlük